Người ta kể rằng ngày xưa các nhà truyền giáo từ Châu Âu đến một vương quốc nọ để rao giảng Tin Mừng. Các nhà truyền giáo rao giảng Lời Chúa và còn nói với mọi người về đời sống hôn nhân gia đình theo luật của Chúa là chỉ có một vợ một chồng và thủy chung với nhau suốt đời.
Trong vương quốc đó, phần lớn những người quyền cao chức trọng, những người có thế giá, những người giàu có, ngoài vợ chính ra, họ còn có vợ hai, vợ ba….Dân chúng nhìn ra điều này nơi họ cho nên uy tín của họ đối với dân chúng cũng theo đó mà giảm dần. Vì thế họ bắt đầu dùng uy quyền bắt bớ, sát hại các nhà truyền giáo và cả giáo dân vì dám đụng chạm đến cuộc sống năm thê bảy thiếp của họ.
Một cuộc bách hại tàn khốc đã xảy ra, họ gán ghép cho những nhà truyền giáo và các người theo đạo Chúa biết bao nhiêu điều tội lỗi và xấu xa. Nào là phạm tội chống lại lệnh nhà vua, nào là phạm tội phản quốc, trộm cắp, giết người….nhưng mà theo như thánh Carôlô Tân đã nói: “ Chúng tôi chỉ chuyên lo giảng đạo, khuyên người ta ăn ngay ở lành, dạy con cái thờ kính cha mẹ, kêu gọi thần dân vâng phục vua quan, tôi đâu có thể đi ngược lại giáo huấn của mình mà chống nhà vua được “, để rồi có rất nhiều nhà truyền giáo và nhiều giáo dân đã hy sinh mạng sống để làm chứng cho sự thật, cho chân lý, cho Tin Mừng của Chúa.
Hôm nay, Giáo Hội Việt Nam mừng lễ trọng thể Các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Các ngài là tồ tiên, ông bà, cha mẹ của chúng ta. Các ngài gồm đủ mọi thành phần trong Giáo Hội cũng như trong xã hội: Các Đức Giám mục, các Linh mục, các Tu sĩ, các Giáo dân, quan quyền, binh lính, thương gia, giáo chức, dân thường, người lớn, trẻ em… Khi nhìn vào cuộc tử đạo của các ngài, chúng ta nhận thấy rằng:
-Chính Chúa đã ban cho các ngài cuộc tử đạo cao quý này. Nếu không có ơn Chúa thì không thể có cuộc tử đạo của các ngài: “ Không có Thầy, các con không thể làm gì được “ ( Ga 15, 5b ).
-Tình yêu thủy chung, son sắc với Chúa. Vì yêu Chúa, nên các ngài không bao giờ phản bội Chúa, dù bị dụ dỗ, dù bị đe dọa, dù bị tấn công tứ phía, dưới mọi hình thức có thể coi là dã man, độc ác, man rợ nhất: “ Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình “ ( Ga 15, 13 ).
-Các ngài hoàn toàn tín thác, cậy trông vào Chúa, không dựa vào sức riêng mình mà chỉ dựa vào Chúa mà thôi: “ Ai có thể tách tôi ra khỏi tình yêu của Đức Kitô. Phải chăng là gian truân, khốn khổ, đói rách, hiểm nguy, bắt bớ, gươm giáo …. “ ( Rm 8, 35 ).
-Các ngài cầu nguyện cho nhau, cầu nguyện cho mọi người, không phân biệt một ai, nhất là cầu nguyện cho những người làm hại mình: “ Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi các con “ ( Mt 5, 44 ).
-Cao điểm nhất là các ngài đã yêu thương tha thứ cho những kẻ làm hại, giết chết các ngài. Các ngài không bao giờ oán than, căm thù, trách móc một ai cả, vì các ngài yêu người như chính bản thân mình: “ Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm “ ( Lc 24, 34 ).
-Trước khi chịu tử đạo, các ngài luôn luôn lạc quan, và tin rằng một khi các ngài có nằm xuống thì Giáo Hội của Chúa vẫn phát triển, cánh đồng truyền giáo của Giáo Hội vẫn lang rộng, Danh Chúa sẽ được cả sáng, lương dân sẽ tìm đến và nhận biết Chúa: “ Máu của Các Thánh Tử Đạo là hạt giống nảy sinh các Kitô hữu “ ( Gp Tertulianô ).
Qua cái chết của Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, chúng ta thêm một xác tín nữa rằng Giáo Hội hoàn vũ nói chung và Giáo Hội Việt Nam nói riêng, vì noi gương Chúa là yêu thương những người thuộc về mình, và yêu họ cho đến cùng, đồng thời yêu cả những người không thuộc về mình nữa: “ Người yêu họ đến cùng “ ( Ga 13, 1 ), cho nên Giáo Hội luôn mơ ước phục vụ con người. Và qua sự phục vụ đó, Giáo Hội đưa con người lầm than, tội lỗi trở về với Chúa. Chính vì vậy mà Giáo Hội chịu nhiều đau khổ, chịu bách hại, chịu người đời làm nhục, làm khổ. Mà Giáo Hội yêu nhiều nên Giáo Hội khổ nhiều. Không phải vì sợ khổ để rồi Giáo Hội không yêu con người chúng ta nữa, mà yêu là bản chất của Giáo Hội, là gia nghiệp Giáo Hội đã đón nhận từ Chúa và rồi Giáo Hội chuyền ngọn lửa tình yêu đó cho con người chúng ta, để rồi chúng ta là chứng nhân cho tình yêu Chúa, chúng ta dám chết cho tình yêu Chúa và cho tha nhân: “ Thầy đến ném lửa vào mặt đất, và Thầy ước mong phải chi lửa ấy đã bùng lên “ ( Lc 12, 49 ). Các thánh tử đạo đã cộng tác với Chúa làm cho lửa ấy bùng cháy lên qua dòng máu của các ngài đã đổ ra. Dòng máu đó là dòng máu tình yêu nồng cháy, dòng máu hy sinh, dòng máu hiến tế để rồi các ngài là hoa quả đầu mùa của Chúa.
Lạy Chúa, hôm nay chúng con là con cái của Giáo Hội Việt Nam cùng với các Thánh Tử Đạo Việt Nam vui mừng cảm tạ Chúa vì Chúa đã đón nhận cái chết của các ngài như là lễ vật toàn thiêu và được đặt trên bàn thờ để mọi người khắp nơi trên thế giới cung kính, ngưỡng mộ, ca ngợi. Đồng thời nơi cái chết của các ngài chúng con thấy tình yêu của Chúa quá cao vời khôn sánh đối với các ngài và cả chúng con nữa. Và các ngài đã đi bước trước là: “ Tình yêu đáp đền tình yêu “ ( Á thánh Anrê Phú Yên ), các ngài đã lấy mạng sống đền đáp tình yêu của Chúa. Chúng con nguyện xin Các Thánh Tử Đạo Việt Nam cầu thay nguyện giúp trước tòa Chúa cho chúng con có một sức mạnh nội tâm là biết sống như các ngài đã sống: “ Yêu Chúa, thương người “, vác thập gía theo Chúa mỗi ngày, sống tốt với mọi người không phân biệt lương giáo để làm cho danh Chúa được cả sáng, đó cũng là cách thức chúng con đền đáp tình yêu Chúa.
Lạy Chúa, Chúa đã ban cho Hội Thánh Việt Nam nhiều chứng nhân anh dũng biết hiến dâng mạng sống, để hạt giống đức tin trổ sinh hoa trái dồi dào trên quê hương đất nước chúng con. Xin nhận lời các ngài chuyển cầu, cho chúng con biết noi gương các ngài để lại; luôn can đảm làm chứng cho Chúa và trung kiên mãi đến cùng. Amen.
Lm Micae Võ Thành Nhân